Dağıtık Teknolojiler
Dağıtık Teknolojiler Nedir?
Dağıtık teknolojiler (ing: fediverse) bir uygulamanın farklı kişiler tarafından çalıştırılmasına rağmen birbiriyle iletişime geçebilmesini sağlar.
Twitter’ı hayal edin. Twitter bugün çökerse hiçkimse erişemez ve kullanamaz. Twitter sizi platformundan atarsa yapacak hiçbir şeyiniz yok. Çünkü sistem onlara ait ve bu sistemin yapısında merkeziyetçilik var.
Ancak başka bir platform hayal edelim. Bu platformda tıpkı Twitter gibi insanların Tweet atmasını sağlasın. Ama bu yazılımı isteyen herkes kendi bilgisayarına kurup eş/dostuyla paylaşabilsin. Üstüne böyle farklı insanların bilgisayarlarına kurulmuş bütün bu Twitterlar birbirleriyle iletişime geçebiliyor olsun.
Benim Twitter sunucuma birisi Tweet attığında, Ahmet’in sunucusuna kurulu olan Twitter’da bu tweeti görebiliyor olsun.
Bu teknolojinin arkasında ActivityPub denen bir sistem yatıyor.
Dağıtık teknolojilerin daha iyi olmasının sebepleri şunlardır: Merkeziyetçilik yok, sansür yok ve en önemlisi özgür yazılım.
Dağıtık Teknoloji Örnekleri
- NextCloud: Google Drive ve iCloud altarnatifi
- Write Freely: Blog yazıları yazmanızı sağlar
- Mastadon: Twitter(X) altarnatifi
- Diaspora: Facebook altarnatifi
- Peertube: YouTube altanatifi